Rize bölgesinin doğal zenginlikleri arasında yer alan Bordumisi, Karadeniz'in eşsiz ve yerel bir mayasıdır. Bu maya, bölgenin iklimi ve coğrafyası ile mükemmel bir uyum göstermektedir. Büyüyen otlar ve ferahlatan atmosfer, Bordumisi'nin kendine özgü lezzetini ortaya çıkarır. Karadeniz mutfağının vazgeçilmez bir parçası olan bu maya, hem sağlık hem de lezzet açısından birçok fayda sunar. Ayrıca, Bordumisi ile yapılan geleneksel tarifler, bölgenin kültürel değerlerini de taşımaktadır. Yerel üretimle elde edilen bu maya, hem beslenme alışkanlıklarımızı hem de damak zevkimizi zenginleştirir.
Bordumisi, tarih boyunca Karadeniz halkının yaşamında önemli bir yere sahip olmuştur. Bu maya, bölgedeki tarım ve gıda üretiminde nesilden nesile aktarılarak günümüze ulaşmıştır. Rize'nin yeşil doğasında, yerel tarım teknikleri kullanılarak üretilen Bordumisi, tarihi kökleriyle gıda kültürünün önemli bir unsuru haline gelmiştir. Tarihin derinliklerinden gelen bu maya, köylüler tarafından çeşitli ritüellerle kutsanarak kullanılmıştır. Böylece, hem günlük yaşamın hem de özel günlerin vazgeçilmezleri arasında yer almayı başarmıştır.
Bordumisi, yalnızca gıda olarak değil, aynı zamanda kültürel bir miras olarak da kabul edilir. Yerel halk, Bordumisi'nı sadece bir maya olarak değil, aynı zamanda ailevi bağları güçlendiren bir simge olarak görür. Düğünlerde, bayramlarda ve diğer özel günlerde bu mayanın kullanılması, yaşamın döngüsünü sembolize eder. Rize'nin kendine özgü iklimi, bu mayanın karakteristik özelliklerini belirlerken, aynı zamanda bu tarihi mirasın korunmasını sağlar.
Bordumisi, yalnızca lezzetiyle değil, sağlığa olan faydalarıyla da ön plana çıkar. İlk olarak, doğal olarak fermente edilmiş bir ürün olmasından dolayı, sindirim sistemi için son derece yararlıdır. İçeriğindeki probiyotikler, bağırsak florasını dengeleyerek sindirim problemlerinin önüne geçer. Aynı zamanda vitamin ve mineral açısından zengin olan bu maya, bağışıklık sistemini güçlendirir. Böylece, günlük hayatta sıkça karşılaşılan hastalıklara karşı koruma sağlar. Rize’de yaşayanlar, Bordumisi’ni düzenli olarak tüketerek bu faydalardan yararlanmaktadır.
Kullanım alanları bakımından oldukça çeşitlidir. Karadeniz'de yer alan köylerde, Bordumisi, geleneksel ekmek yapımında yaygın olarak kullanılmaktadır. Sadece ekmekte değil, aynı zamanda börek, pide ve kek gibi hamur işlerinde de yer almaktadır. Bu nedenle, Bordumisi, yerel mutfakta farklı tariflerle zenginleşerek tüketicisinin damak tadına hitap eder. Örneğin, Bordumisi ile hazırlanan bir pide, dışı çıtır çıtır, içi ise yumuşak bir doku sergiler. Elde edilen lezzet, sıradan hamur işlerinden çok daha fazladır.
Bordumisi, Karadeniz mutfağında birçok geleneksel tarifin temelini oluşturur. Örneğin, Rize’nin meşhur mahorası, Bordumisi kullanılarak yapılır. Bu tarif, hamurun içine çeşitli otların ve peynirin eklenmesiyle hazırlanır. Özellikle yaz aylarında taze otların bol olduğu dönemde, bu tarif daha da popüler hale gelir. Tüketim sonrası, midenizde huzur veren ferahlığı hissetmek mümkündür. Gerçekten de bu tarif, sağlıklı bir atıştırmalık olarak öne çıkar.
Diğer bir örnek ise, Bordumisi ile hazırlanan ekmeklerdir. Karadeniz ekmeği, Bordumisi’nin lezzet ve besin değerini en iyi şekilde yansıtan bir üründür. Mayanın nasıl kullanıldığını bilen kadınlar, evlerinde çeşitli bayram ve özel günlerde bu ekmekleri yaparlar. Ekmekler, fırından çıkar çıkmaz taze bir lezzet sunar. Ayrıca yanında zeytin yağı ve yerel peynir ile sunulduğunda, keyifli bir kahvaltının vazgeçilmezi olur. Böylece, Bordumisi'nin geleneksel tariflerdeki yeri bir kez daha pekişir.
Bordumisi yapımı, yerel halkın bilgi birikimi ve deneyimleriyle şekillenir. İlk olarak, durum buğdayı veya mısır unu kullanılır. Bu unlar, su ile yoğrularak hamur kıvamına getirilir. Ardından, hamurun üzerine doğal olarak fermente olmuş Bordumisi eklenir. Hamur, birkaç saat dinlendirilerek mayalanması beklenir. Bu dinlendirme süresi, hamurun kabarması ve lezzetinin oturması açısından oldukça önemlidir. Sonrasında, hamur çeşitli şekillere getirilebilir ve fırında pişirilerek tüketilmeye hazır hale gelir.
Bordumisi’nin yapımında kullanılacak malzemelerin kalitesi, elde edilecek lezzeti de etkiler. Yerel tarım ürünlerinin kullanılması, Bordumisi'nin karakterini belirler. Üretim sırasında dikkat edilmesi gereken bir diğer unsur ise hijyen koşullarıdır. Temiz bir ortamda gerçekleştirilen üretim, sağlıklı bir maya elde etmek için şarttır. Oldukça kolay bir yapım aşamasına sahip olsa da, uzmanlık gerektiren bazı noktaların doğru bir şekilde uygulanması gerekmektedir. Bu yüzden, Karadeniz halkı, Bordumisi yapımını bir gelenek olarak sürdürmektedir.